ਹਨੁਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ (ਪੰਜਾਬੀ ਫੋਂਟ ਵਿੱਚ):
ਦੋਹਾ:
ਸ਼੍ਰੀਗੁਰੂ ਚਰਨ ਸਰੋਜ ਰਜ, ਨਿਜਮਨ ਮੁਕੁਰ ਸੁਧਾਰਿ।
ਬਰਨਉਂ ਰਘੁਬਰ ਬਿਮਲ ਜਸੁ, ਜੋ ਦਾਇਕੁ ਫਲ ਚਾਰਿ॥
ਬੁੱਧਿਹੀਨ ਤਨੁ ਜਾਨਿਕੇ, ਸੁਮਿਰੌਂ ਪਵਨਕੁਮਾਰ।
ਬਲ ਬੁੱਧਿ ਵਿਦਿਆ ਦੇਹੁ ਮੋਹਿ, ਹਰਹੁ ਕਲੇਸ਼ ਵਿਕਾਰ॥
ਚੌਪਾਈ:
॥१॥
ਜੈ ਹਨੁਮਾਨ ਗਿਆਨ ਗੁਣ ਸਾਗਰ।
ਜੈ ਕਪੀਸ ਤਿਹੁੰ ਲੋਕ ਉਜਾਗਰ।।
ਅਰਥ: ਹੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਸਾਗਰ, ਹਨੁਮਾਨ ਜੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਜੈ ਹੋਵੇ! ਹੇ ਕਪੀਰਾਜ, ਤੁਹਾਡੇ ਕਾਰਨ ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਰੌਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
॥२॥
ਰਾਮਦੂਤ ਅਤੁਲਿਤ ਬਲ ਧਾਮਾ।
ਅੰਜਨੀਪੁਤ੍ਰ ਪਵਨਸੁਤ ਨਾਮਾ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਦੂਤ ਹੋ, ਤੁਹਾਡਾ ਬਲ ਅਤੁਲਨੀਯ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਅੰਜਨੀ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਪਵਨ ਪੁੱਤਰ (ਹਵਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ) ਕਹਾਉਂਦੇ ਹੋ।
॥३॥
ਮਹਾਬੀਰ ਬਿਕ੍ਰਮ ਬਜਰੰਗੀ।
ਕੁਮਤਿ ਨਿਵਾਰ ਸੁਮਤਿ ਕੇ ਸੰਗੀ।।
ਅਰਥ: ਹੇ ਮਹਾਵੀਰ, ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਵਜਰ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਬੁਰੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਸੋਚ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।
॥४॥
ਕੰਚਨ ਬਰਨ ਬਿਰਾਜ ਸੁਬੇਸਾ।
ਕਾਨਨ ਕੁੰਡਲ ਕੁੰਚਿਤ ਕੇਸਾ।।
ਅਰਥ: ਤੁਹਾਡਾ ਰੰਗ ਸੋਨੇ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਸੁੰਦਰ ਵੇਸ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੰਡਲ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਲ ਘੁੰਗਰਾਲੇ ਹਨ।
॥५॥
ਹਾਥ ਬਜ੍ਰ ਔ ਧ੍ਵਜਾ ਬਿਰਾਜੈ।
ਕਾਂਧੇ ਮੂੰਜ ਜਨੇਊ ਸਾਜੈ।।
ਅਰਥ: ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਗਦਾ ਅਤੇ ਝੰਡਾ ਸਜਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਮੋਢੇ ‘ਤੇ ਮੂੰਜ ਦੀ ਜਨੇਊ ਸਜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
॥६॥
ਸ਼ੰਕਰ ਸੁਵਨ ਕੇਸਰੀਨੰਦਨ।
ਤੇਜ ਪ੍ਰਤਾਪ ਮਹਾ ਜਗ ਬੰਦਨ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਦੇ ਅੰਸ਼ ਹੋ ਅਤੇ ਕੇਸਰੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹੋ। ਤੁਹਾਡਾ ਤੇਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਨੂੰ ਝੁਕਾਉਂਦਾ ਹੈ।
॥७॥
ਵਿਦਿਆਵਾਨ ਗੁਨੀ ਅਤਿ ਚਾਤੁਰ।
ਰਾਮ ਕਾਜ ਕਰਿਬੇ ਕੋ ਆਤੁਰ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਵਿਦਵਾਨ, ਗੁਣਵਾਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ।
॥८॥
ਪ੍ਰਭੁ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸੁਨਿਬੇ ਕੋ ਰਸੀਆ।
ਰਾਮ ਲਖਨ ਸੀਤਾ ਮਨ ਬਸੀਆ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਚਰਿਤ੍ਰ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹੋ। ਰਾਮ, ਲਛਮਨ ਅਤੇ ਸੀਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੇ ਹਨ।
॥९॥
ਸੂਖ੍ਯਮ ਰੂਪ ਧਰਿ ਸਿਯਹਿਁ ਦਿਖਾਵਾ।
ਵਿਕਟ ਰੂਪ ਧਰਿ ਲੰਕ ਜਰਾਵਾ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਛੋਟਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਵੱਡਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਲੰਕਾ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ।
॥१०॥
ਭੀਮ ਰੂਪ ਧਰਿ ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੇ।
ਰਾਮਚੰਦ੍ਰ ਕੇ ਕਾਜ ਸੰਵਾਰੇ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਭੀਮ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਰਾਕਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰਿਆ।
॥११॥
ਲਾਯ ਸੰਜੀਵਨ ਲਖਨ ਜੀਆਏ।
ਸ਼੍ਰੀਰਘੁਬੀਰ ਹਰਖਿ ਉਰ ਲਾਏ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਸੰਜੀਵਨੀ ਬੂਟੀ ਲਿਆ ਕੇ ਲਛਮਨ ਨੂੰ ਜਿਵਾਇਆ ਅਤੇ ਰਾਮ ਜੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕੀਤਾ।
॥१२॥
ਰਘੁਪਤਿ ਕੀਨ੍ਹੀ ਬਹੁਤ ਬਡਾਈ।
ਤੁਮ ਮਮ ਪ੍ਰਿਯ ਭਰਤਹਿ ਸਮ ਭਾਈ।।
ਅਰਥ: ਰਾਮ ਜੀ ਨੇ ਤੁਹਾਡੀ ਬਹੁਤ ਤਾਰੀਫ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਰਤ ਦੇ ਸਮਾਨ ਪਿਆਰਾ ਭਰਾ ਕਿਹਾ।
॥१३॥
ਸਹਸ ਬਦਨ ਤੁਮ੍ਹਰੋ ਜਸ ਗਾਵੈਂ।
ਅਸ ਕਹਿ ਸ਼੍ਰੀਪਤਿ ਕੰਠ ਲਗਾਵੈਂ।।
ਅਰਥ: ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੂੰਹ ਤੁਹਾਡੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਮ ਜੀ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਇਆ।
॥१४॥
ਸਨਕਾਦਿਕ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿ ਮੁਨੀਸ਼ਾ।
ਨਾਰਦ ਸਾਰਦ ਸਹਿਤ ਅਹੀਸ਼ਾ।।
ਅਰਥ: ਸਨਕਾਦਿਕ ਰਿਸ਼ੀ, ਬ੍ਰਹਮਾ, ਨਾਰਦ ਅਤੇ ਸਰਸਵਤੀ ਤੁਹਾਡੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਦੇ ਹਨ।
॥१५॥
ਜਮ ਕੁਬੇਰ ਦਿਗਪਾਲ ਜਹਾਂ ਤੇ।
ਕਵਿ ਕੋਵਿਦ ਕਹਿ ਸਕੇ ਕਹਾਂ ਤੇ।।
ਅਰਥ: ਯਮ, ਕੁਬੇਰ ਅਤੇ ਦਿਗਪਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡੀ ਤਾਰੀਫ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
॥१६॥
ਤੁਮ ਉਪਕਾਰ ਸੁਗ੍ਰੀਵਹਿਁ ਕੀਨ੍ਹਾ।
ਰਾਮ ਮਿਲਾਯ ਰਾਜ ਪਦ ਦੀਨ੍ਹਾ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਸੁਗ੍ਰੀਵ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਮ ਜੀ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਦੋਸਤੀ ਕਰਵਾਈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਰਾਜ ਦਿੱਤਾ।
॥१७॥
ਤੁਮ੍ਹਰੋ ਮੰਤ੍ਰ ਬਿਭੀਖਣ ਮਾਨਾ।
ਲੰਕੇਸ਼੍ਵਰ ਭਏ ਸਬ ਜਗ ਜਾਨਾ।।
ਅਰਥ: ਬਿਭੀਖਣ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਮੰਤ੍ਰ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਲੰਕਾ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ, ਇਹ ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।
॥१८॥
ਯੁਗ ਸਹਸ੍ਰ ਯੋਜਨ ਪਰ ਭਾਨੂ।
ਲੀਲ੍ਯੋ ਤਾਹਿ ਮਧੁਰ ਫਲ ਜਾਨੂ।।
ਅਰਥ: ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਯੋਜਨ ਦੂਰ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਮਿੱਠਾ ਫਲ ਸਮਝ ਕੇ ਖਾ ਲਿਆ।
॥१९॥
ਪ੍ਰਭੁ ਮੁਦ੍ਰਿਕਾ ਮੇਲਿ ਮੁਖ ਮਾਹੀਂ।
ਜਲਧਿ ਲਾਂਘਿ ਗਏ ਅਚਰਜ ਨਾਹੀਂ।।
ਅਰਥ: ਰਾਮ ਜੀ ਦੀ ਮੁਹਰ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਸਮੁੰਦਰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਏ, ਇਹ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ।
॥२०॥
ਦੁਰਗਮ ਕਾਜ ਜਗਤ ਕੇ ਜੇਤੇ।
ਸੁਗਮ ਅਨੁਗ੍ਰਹ ਤੁਮ੍ਹਰੇ ਤੇਤੇ।।
ਅਰਥ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਕੰਮ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
॥२१॥
ਰਾਮ ਦੁਆਰੇ ਤੁਮ ਰਖਵਾਰੇ।
ਹੋਤ ਨ ਆਗ੍ਯਾ ਬਿਨੁ ਪੈਸਾਰੇ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਰੱਖਵਾਲੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੀ ਆਗਿਆ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।
॥२२॥
ਸਬ ਸੁਖ ਲਹੈ ਤੁਮ੍ਹਾਰੀ ਸਰਨਾ।
ਤੁਮ ਰਖਵਾਲ ਕਾਹੂ ਕੋ ਡਰ ਨਾ।।
ਅਰਥ: ਤੁਹਾਡੀ ਸਰਨ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਸੁਖ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਡਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।
॥२३॥
ਆਪਨ ਤੇਜ ਸਮ੍ਹਾਰੋ ਆਪੈ।
ਤੀਨੌਂ ਲੋਕ ਹਾਂਕ ਤੇਂ ਕਾਂਪੈ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਤੇਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਸਮੇਟ ਲੈਂਦੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੀ ਆਗਿਆ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਕੰਬਦੇ ਹਨ।
॥२४॥
ਭੂਤ ਪਿਸ਼ਾਚ ਨਿਕਟ ਨਹਿਁ ਆਵੈ।
ਮਹਾਬੀਰ ਜਬ ਨਾਮ ਸੁਨਾਵੈ।।
ਅਰਥ: ਭੂਤ, ਪਿਸ਼ਾਚ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਮ ਸੁਣ ਕੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ।
॥२५॥
ਨਾਸੈ ਰੋਗ ਹਰੈ ਸਬ ਪੀਰਾ।
ਜਪਤ ਨਿਰੰਤ੍ਰ ਹਨੁਮਤ ਬੀਰਾ।।
ਅਰਥ: ਹਨੁਮਾਨ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਰੋਗ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
॥२६॥
ਸੰਕਟ ਤੇਂ ਹਨੁਮਾਨ ਛੁਡਾਵੈ।
ਮਨ ਕ੍ਰਮ ਵਚਨ ਧ੍ਯਾਨ ਜੋ ਲਾਵੈ।।
ਅਰਥ: ਜੋ ਹਨੁਮਾਨ ਜੀ ਦਾ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਸੰਕਟ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
॥२७॥
ਸਬ ਪਰ ਰਾਮ ਤਪਸ੍ਵੀ ਰਾਜਾ।
ਤਿਨ ਕੇ ਕਾਜ ਸਕਲ ਤੁਮ ਸਾਜਾ।।
ਅਰਥ: ਰਾਮ ਜੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਅਤੇ ਤਪਸ੍ਵੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਤੁਸੀਂ ਸੰਵਾਰਦੇ ਹੋ।
॥२८॥
ਔਰ ਮਨੋਰਥ ਜੋ ਕੋਈ ਲਾਵੈ।
ਸੋਈ ਅਮਿਤ ਜੀਵਨ ਫਲ ਪਾਵੈ।।
ਅਰਥ: ਜੋ ਕੋਈ ਹੋਰ ਮਨੋਰਥ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਮਰ ਜੀਵਨ ਦਾ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
॥२९॥
ਚਾਰੋਂ ਯੁਗ ਪ੍ਰਤਾਪ ਤੁਮ੍ਹਾਰਾ।
ਹੈ ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧ ਜਗਤ ਉਜਿਆਰਾ।।
ਅਰਥ: ਚਾਰੇ ਯੁਗਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਜਗਤ ਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
॥३०॥
ਸਾਧੁ ਸੰਤ ਕੇ ਤੁਮ ਰਖਵਾਰੇ।
ਅਸੁਰ ਨਿਕੰਦਨ ਰਾਮ ਦੁਲਾਰੇ।।
ਅਰਥ: ਤੁਸੀਂ ਸਾਧੂ-ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਰੱਖਵਾਲੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਰਾਕਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਰਾਮ ਜੀ ਦੇ ਪਿਆਰੇ ਹੋ।
ਅੰਤਿਮ ਦੋਹਾ:
ਪਵਨਤਨਯ ਸੰਕਟ ਹਰਨ, ਮੰਗਲ ਮੂਰਤਿ ਰੂਪ।
ਰਾਮ ਲਖਨ ਸੀਤਾ ਸਹਿਤ, ਹ੍ਰਿਦਯ ਬਸਹੁ ਸੁਰ ਭੂਪ॥
ਅਰਥ: ਹੇ ਪਵਨ ਪੁੱਤਰ, ਸੰਕਟ ਹਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਮੰਗਲ ਮੂਰਤੀ, ਰਾਮ, ਲਛਮਨ ਅਤੇ ਸੀਤਾ ਸਹਿਤ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੱਸੋ।